"Je telefoon is een soort dagboek waarin je heel veel van jezelf deelt."
In september 2023 overleed de vader van Piet Degen na een lang ziekbed. Omdat zijn dood niet als een verrassing kwam, hadden Piet en zijn zus al veel met hun vader besproken. Toch liepen ze tijdens het afhandelen van zijn digitale nalatenschap nog steeds tegen dingen aan. Piet: “Je denkt dat het wel goed komt, maar achteraf was het fijn geweest als we nog meer zouden weten.”
Page content
“Mijn vader had al 20 jaar de ziekte van Parkinson. Daarnaast kreeg hij het jaar voor zijn overlijden de diagnose galwegkanker. We wisten dat zijn dood eraan zat te komen. Daarom hebben we tijd gehad om dingen voor te bereiden. We hadden toegang tot de iPad en mailbox van mijn vader, kenden veel van zijn wachtwoorden en hadden machtigingen om in te loggen met DigiD. Toch zijn we nog tegen verschillende dingen aangelopen.”
“Aan de ene kant zijn dat praktische zaken. Mijn vader had bijvoorbeeld beleggingsrekeningen en koopsom-polissen waar ik niets van wist. Ik had ook geen verstand van dat soort financiële zaken. Mijn zus en ik moesten daar echt induiken om goede keuzes te kunnen maken. Nog lastiger vond – en vind – ik de dingen die emotionele waarde hebben. Mijn vader maakte graag muziek. Hij had op allerlei plekken muziek staan, ook op een website. Die ging onbedoeld bijna offline, omdat we niet hadden betaald voor de hosting. Gelukkig zag ik de mail hierover op tijd voorbijkomen. Anders was ik die waardevolle stukken van zijn leven kwijt geweest.”
De tijd die je samen nog hebt, breng je liever door met herinneringen ophalen dan met het op orde brengen van de administratie.
“In de periode rond het overlijden van mijn vader zaten we continu in een soort limbo. Mensen zeiden tegen ons dat het makkelijker is om abonnementen nog bij leven op te zeggen. En dat is ook zo. Maar eigenlijk wil je de tijd die je samen nog hebt, liever doorbrengen met herinneringen ophalen dan met het op orde brengen van de administratie. Dat vond ik een moeilijke afweging: waar wil ik nog van genieten met mijn vader, en hoe wil ik mijn leven makkelijker maken na zijn overleden?”
“We hebben uiteindelijk samen een avond gezeten om wat zaken stop te zetten. Bijvoorbeeld verzekeringen die hij niet meer nodig had en abonnementen die hij niet meer gebruikte. Maar het voelt dan toch alsof je aan het voorsorteren bent op iemands dood. Dat is confronterend.”
Zal ik toch even kijken in zijn oude mails of gesprekken?
“Waar ik ook tegenaan liep, was privacy. Mijn vader zei dat we alles mochten zien, hij vond het vooral fijn dat we hem hielpen. Maar hoe ver reikt dat? Dat hebben we niet besproken. Ik heb er zelf voor gekozen om alleen dingen te lezen waar ik me ook comfortabel bij zou voelen als hij nog leefde. Soms ben ik wel nieuwsgierig. Dan denk ik: zal ik toch even kijken in zijn oude mails of gesprekken? Maar het voelt niet goed om dat te doen. Ik wil respect hebben voor de herinneringen en privacy van mijn vader, ook nu hij er niet meer is.”
“Soms kom je per ongeluk toch leuke dingen tegen. Bijvoorbeeld in de zoekgeschiedenis van zijn iPad: daar zag ik allerlei zoekopdrachten over het hiernamaals. Ik wist helemaal niet dat mijn vader daar zo mee bezig was. Zo leer ik hem toch weer op een andere manier kennen. Wat het dan juist weer grappig maakt, is dat daar tussendoor zoekopdrachten staan zoals ‘iPhone zaklamp uitkrijgen’ of ‘ING app werkt niet’. Die onhandigheid was tekenend voor hem als persoon. En het herinnert mij aan alles waar ik hem mee heb geholpen.”
Het voelt gek om ze offline te halen, want dan lijkt het alsof we hem uitwissen.
“Ook social media is onderdeel van de digitale nalatenschap van mijn vader. Hij had accounts op Facebook en LinkedIn. We moeten nog steeds beslissen wat we met die pagina’s gaan doen. Het voelt gek om ze offline te halen, want dan lijkt het alsof we hem uitwissen. Maar ik weet ook niet wat we ermee moeten doen als we ze in de lucht houden. Op LinkedIn heeft zijn werkgever na zijn overlijden wel een in memoriam-post geplaatst. Dat was een mooie manier om de mensen te bereiken die geen rouwkaart ontvingen. Veel mensen die hem hebben gekend deelden hun herinneringen in de reacties. Bijvoorbeeld dat mijn vader hun lievelingsmanager was geweest. Voor mijn zus en mij was het heel bijzonder om te zien wat voor impact hij heeft gehad in de levens van andere mensen.”
“Voor ons was het fijn dat mijn vader zijn wachtwoorden al had gedeeld. Dat is ook mijn tip aan anderen: zorg dat je nabestaanden de eerste kruimels van jouw kruimelspoor hebben. Doe dit vooral als de dood nog niet aan de orde is, want dan kun je er nog makkelijk over praten. En bespreek ook hoe je erover denkt dat iemand je appjes en mails gaat lezen als je er niet meer bent. Je telefoon is een soort dagboek waarin je heel veel over jezelf deelt. Het is fijn als je familie of geliefden een indruk hebben van wat je hiermee wilt. Dat geeft ze – mocht het ooit zover zijn – het vertrouwen dat ze het juiste doen.”
Wil jij na het lezen van dit interview zelf aan de slag om je digitale nalatenschap te regelen? Wij loodsen jou er in 8 stappen doorheen. Schrijf je hier in. Of check de stappen hier.